Barışın anahtarı tekrar İstanbul’da mı?

Uluslararası Münasebetler Uzmanı Yıldıran Acar, İstanbul’da gerçekleşen Rusya-Ukrayna ortasındaki müzakereleri kıymetlendirdi.

Acar’ın, “Barışın anahtarı yeniden İstanbul’da mı?” başlıklı yazısı şöyle:

Dünya, artık tek kutuplu bir sistemin ötesine geçti. Amerika’nın mutlak hakimiyetinden çok kutupluluğa hakikat ilerleyen milletlerarası sistemde istikrarlar süratle değişiyor. Bu değişimin merkezinde ise Ukrayna Savaşı var. Rusya’nın bu savaşla üstlendiği “revizyonist” rol ve Batı ile yaşadığı sert tansiyon, global siyaseti yine şekillendiriyor. İşte tam bu noktada Türkiye’nin sergilediği istikrar siyaseti, dikkatleri bir kere daha Ankara’ya çeviriyor.

Geçtiğimiz günlerde açıklanan bir haber, dünya gündemine bomba üzere düştü. Rusya ve Ukrayna heyetleri, üç yıl ortadan sonra birinci kere 16 Mayıs 2025’te İstanbul’da yine bir ortaya gelme kararı aldı. Bu karar yalnızca savaşın seyri açısından değil, Türkiye’nin bölgesel ve global pozisyonu açısından da son derece değerli. Zira bu gelişme, Türkiye’nin taraflar için hâlâ en muteber arabulucu olduğunu gösteriyor.

Aslında Türkiye bu süreçte birinci defa sahneye çıkmıyor. 24 Şubat 2022’de savaşın başlamasının çabucak akabinde, barış için birinci somut teşebbüslerde bulunan ülkelerin başında Türkiye gelmişti. O günlerde Antalya Diplomasi Forumu’nda dışişleri bakanları seviyesinde yapılan birinci temaslar, akabinde 29 Mart’ta Dolmabahçe’de gerçekleşen görüşmeler hâlâ hafızalarda. Lakin o devirde İngiltere Başbakanı Boris Johnson’ın devreye girmesiyle, umutla kurulan masa ne yazık ki dağılmıştı.

Yine de Türkiye pes etmedi. Yalnızca arabuluculuk yapmakla kalmadı, global krizi hafifletecek adımlar da attı. Tahıl Koridoru Muahedesi bunlardan biriydi. Türkiye ve Birleşmiş Milletler’in öncülüğünde imzalanan bu mutabakat, dünyada bir besin krizinin önüne geçti. Montrö Boğazlar Kontratı sayesinde Karadeniz’de savaşın yayılmasını engellemesi de diğer bir stratejik başarıydı. Elhasıl Türkiye, krizin başından bu yana hem NATO içinde hem de alanda “dengeyi koruyan ülke” rolünü muvaffakiyetle oynadı.

PEKİ NE OLDU DA MASA YİNE KURULDU?

9 Mayıs’ta Moskova’da Zafer Bayramı’nı kutlayan Putin, iki gün sonra gece yarısı yaptığı açıklamayla, 15 Mayıs’ta İstanbul’da ön koşulsuz barış görüşmesine hazır olduklarını ilan etti. Zelenski ise buna cevaben, “Ben o tarihte Türkiye’de olacağım ve Putin’i bekleyeceğim” dedi. Bu gelişmelere ABD Başkanı Trump’tan da dikkat cazip bir yorum geldi: “Zelenski’nin gitmesi çok isabetli. Ben de o tarihlerde Körfez ve Orta Doğu cinsinde olacağım, akabinde İstanbul’a uğrayabilirim.” Bu açıklamayla birlikte, barış masasına dair beklentiler daha da arttı ve diplomatik trafik sürat kazandı.

Görüşme öncesi taraflar medya üzerinden konum aldı. 15 Mayıs’ta Ankara’ya gelen Zelenski, Cumhurbaşkanı Erdoğan’la görüştü, lakin akabinde yaptığı basın açıklamasıyla “Putin nitekim barış isteseydi, kendisi gelirdi” diyerek süreci zora soktu.

Ancak Türkiye yeniden devreye girdi. Diplomasi trafiğiyle taraflar 16 Mayıs’ta İstanbul’da bir ortaya getirildi. Tansiyonun vakit zaman yükseldiği görüşmeden, şimdiye kadarki en büyük esir takası muahedesi ve müzakerelere devam kararı çıktı.

Türkiye’nin bu süreçte üstlendiği rol, yalnızca diplomatik değil tıpkı vakitte tarihî. Tarafların yine İstanbul’u seçmesi tesadüf değil; inancın, istikrar siyasetinin ve arabuluculuğun ve Ankara Merkezli bir Dış Politika’nın bir sonucu. Dünya tekrar şekillenirken, barışın yolu bir kere daha Boğaz’dan geçiyor olabilir.

About The Author

admin

See author's posts